گفت‌وگو با پروین پیوندی، هنرمند ساکن ونکوور، به‌مناسبت برپایی نمایشگاه «نگاره‌ها و تاشده‌ها»
ترانه وحدانی – ونکوور
در شمارهٔ گذشته گزارش کوتاهی داشتیم از گشایش نمایشگاه انفرادی پروین پیوندی، هنرمند ساکن ونکوور، با عنوان «نگاره‌ها و تاشده‌ها» (Figures and Folds) که در آن آثار متنوعی از سرامیک، مجسمه‌سازی، گلیم، فرش، نقاشی، و فلز به نمایش گذاشته شده است. آثار این هنرمند نشانگر علاقه و گرایش عمیق او به هنرهای سنتی ایران، معماری، طراحی و ادبیات است که با درک عمیقش از مکاتب هنری غرب از قبیل سوررئالیسم و مینیمالیسم غنی‌تر نیز شده است. متأسفانه امکان گفت‌وگو با پروین پیوندی در شمارهٔ گذشته میسر نشد، اما در این شماره توانستیم طی گفت‌وگویی با ایشان بیشتر دربارهٔ این نمایشگاه و آثار ارائه‌شده در آن بدانیم که توجه شما را به آن جلب می‌کنیم.
* * * * *
سلام خانم پروین پیوندی عزیز، سپاسگزاریم که دعوت ما را برای این گفت‌وگو پذیرفتید. در شمارهٔ گذشته به‌مناسبت گشایش نمایشگاه انفرادی آثار شما با عنوان «نگاره‌ها و تاشده‌ها» در شهر ونکوور، مرور کوتاهی داشتیم بر پیشینهٔ هنری‌تان و نیز آثار هنری ارائه‌شده در این نمایشگاه. خوشحال خواهیم شد اگر بیشتر و مفصل‌تر دربارهٔ پیشینهٔ شما از زبان خودتان بشنویم. لطفاً از فعالیت‌های هنری خودتان در ایران و کانادا بگویید و اینکه چند سال است در اینجا اقامت گزیده‌اید.
ممنونم از وقتی که در اختیار من گذاشتید. من در سال ٢٠٠٩ با ویزای خوداشتغالی هنرمندان کانادا به ونکوور مهاجرت کردم. پیش از آن، در ایران سال‌ها در زمینهٔ هنر کار کرده بودم و سابقهٔ برگزاری نمایشگاه‌های فردی، گروهی و در مکان‌های عمومی (Public Art) داشتم که برای صدور ویزای مهاجرت به من کمک کرد. پس از مهاجرت، به‌دلیل علاقهٔ زیادی که به مطالعهٔ عمیق هنر معاصر غرب داشتم، از دانشگاه هنر امیلی کار پذیرش گرفتم و هم‌زمان با اشتغال به کار، در دانشگاه به خواندن دروس تخصصی هنر پرداختم. از ابتدای ورود تا همین حالا، همیشه سرگرم یادگیری، تحقیق و تدریس هنر بوده‌ام.
لطفاً کمی دربارهٔ نمایشگاه «نگاره‌ها و تاشده‌ها» که ۲۱ اکتبر گشایش یافت بگویید. تم این نمایشگاه چیست و چه نوع کارهایی در آن ارائه داده‌اید؟
موضوع نمایشگاه «نگاره‌ها و تاشده‌ها» نگاهی اجمالی به تعدادی از آثار من در شیکاگو و کاناداست که در پیرامون ارتباط بدن انسان با معماری ساخته شده است. برای من معماری و اشیای موجود در فضای زیستن، بخشی از تجربهٔ حسی و درک زندگی است، من همیشه به این فکر می‌کنم که فضا، انسان و تجربیات حسی و زندگی او را در بر می‌گیرد و اشیای موجود در فضا مانند فرش، دیوار، کاشی و… هرکدام گواهی برای حوادث و تجربیات زیستی انسان‌ها هستند.
در آثار ارائه‌شده در این نمایشگاه از مواد و مصالح متنوعی استفاده شده است. سپاسگزار خواهیم شد اگر کمی در این‌باره توضیح دهید.
در این نمایشگاه من آثاری را ارائه داده‌ام که با مواد و عناصر مرتبط با معماری ساخته شده‌اند، ازجمله استیل، فرش، مقوا، کاغذ، رنگ. استفاده از برخی از مواد و مصالح حاصل پژوهش و نوآوری شخصی من در طراحی و تکنیک بوده است، ازجمله رنگ‌کردن فلز با موم زنبور عسل.
از نگاره‌ها (Figures) برایمان بگویید. داستان این مجسمه‌های کوچک و رنگارنگ چیست؟
مجسمه‌های کوچک رنگی، نگاره‌ها و فیگورهایی‌اند که برای بافت فرش رؤیایی‌ام طراحی کرده‌ام… این نگاره‌ها با طرح‌های شاد و رنگی‌شان، در واقع بازسازی حس کودکی و شادی معصومانه‌ای است که کودکان دوران جنگ ازجمله خود من کمتر تجربه کرده‌اند. در واقع من فرش خودم یا فضای ایده‌آل خودم را طراحی کرده و ساخته‌ام که در آن هرکسی می‌تواند شادی و آزادی را تجربه کند و قطعاً این فضا فضایی است که فقط در رؤیا رخ می‌دهد.
لطفاً دربارهٔ تاشده‌ها (Folds) که در بسیاری از کارهای شما دیده می‌شوند، بیشتر توضیح دهید. این اَشکال هندسی سه‌بعدی که نه کاملاً تا شده‌اند و نه می‌توان به‌آسانی به درونشان راه یافت، چه می‌خواهند بگویند؟
خم‌شدن‌ها یا تاشدن‌ها در واقع خم‌شدن بدن انسان‌ها را در شرایط سخت زندگی تداعی می‌کنند. من برای بیان احساسم اشیا را به‌عنوان بدن انتزاعی به کار گرفته‌ام و از طریق خم‌کردن فلز اشاره به شکل‌پذیری و تغییر انسان‌ها در گذر حوادث سخت داشته‌ام. فرم‌های خم‌شده فضایی درونی را به وجود می‌آورند که بیننده قادر به دیدن زوایای پنهان آن‌ها نیست، این نوعی بازی بین دیدن یا ندیدن است. در واقع همیشه برای درک هر فرم معناپذیری، زوایایی غیرقابل‌درک و پنهانی وجود دارد که از چشم و دل مخاطب پنهان می‌ماند.
کمی هم برایمان دربارهٔ روند خلق تابلوهایی که به دیوار این نمایشگاه آویخته شده‌اند، بگویید.
کاغذهای دست‌ساز من در این نمایشگاه اولین تجربهٔ ساخت کاغذ دست‌ساز از الیاف گیاهی است. در این کار من با نوآوری خودم، به‌شیوهٔ نمدمالی کاغذهایی ساخته‌ام که با نخ‌های فرش‌های کهنه‌ام رنگ گرفته‌اند.
کارهایی که در این نمایشگاه ارائه داده‌اید، تا چه اندازه ملهم از معماری و هنرهای سنتی ایران است و چه اندازه الهام‌یافته از هنر غرب؟
کارهای من ابتدا از علاقهٔ عمیق و تحقیق من در مورد هنرهای دستی و قدیمی ایران جان گرفته‌اند و سپس تحت تأثیر هنرها و مکاتب هنری غرب ازجمله سوررئالیسم، کوبیسم و مینیمالیسم تحول پیدا کرده‌اند.
استقبال از این نمایشگاه تاکنون چطور بوده است، به‌ویژه استقبال جامعهٔ ایرانی؟
استقبال از نمایشگاه بسیار خوب و نویدبخش بوده است. بیشتر مخاطبان، خریداران هنر و مشوقان من کانادایی‌هایی هستند که ریشهٔ غیرایرانی دارند و جریان هنر معاصر و هنرمندانی را که نوآوری دارند، با جدیت دنبال می‌کنند. استقبال از هنر و خرید و تشکیل مجموعهٔ هنری کار بسیار فرهنگی غنی‌ای است که من به‌شخصه انجام می‌دهم. یکی از این مجموعه‌داران کانادایی که کار مرا خرید، به من گفت که من در واقع قسمتی از داستان زندگی تو و شهامتت را خریده‌ام، زندگی‌ای که خودم نمی‌توانستم تجربه‌اش کنم.
مخاطبان ایرانی هم کم‌کم بیشتر می‌شوند، و امیدوارم فرهنگ‌سازی بیشتری در جامعهٔ ما صورت بگیرد تا مردم صرفاً علاقه‌مند به هنرهای مصرفی مثل لباس و زیورآلات و کنسرت موسیقی نباشند، و کمی هم به فلسفهٔ هنر و زیبایی نهفته در جان هنرهای تصویری توجه کنند.
توصیهٔ شما به هنرمندان جوان و همچنین هنرمندان تازه‌مهاجر برای ورود به دنیای هنر در اینجا چیست؟
اخیراً هنرمندان ایرانی زیادی را ملاقات کرده‌ام که تازه به ونکوور آمده‌اند و بسیار باشتاب در جست‌وجوی کار هنری و نمایش آثارشان‌اند. به‌نظر من این کار زمان می‌برَد، مطالعهٔ هنر معاصر غرب، آشنایی با متخصصان این رشته در ونکوور و ساختن کار و صبوربودن. تا به‌حال ندیده‌ام کسی باسرعت در فرهنگ دومی در کار هنر موفق شود. هنر قسمتی از فرهنگ جامعه است و زمانی برای درک کدهای فرهنگی و تصویری لازم است. بهترین کار صبوربودن و کارساختن و نمایشگاه‌دیدن است و اگر امکانش هست، تحصیل در دانشگاهای هنری.
اگر مایلید درباره‌اش صحبت کنید، لطفاً بفرمایید برنامه‌ها و پروژه‌های آینده‌تان چیست؟
برنامه‌های آیندهٔ من همچنان تدریس و تحقیق و کارساختن برای نمایشگاه‌هاست. نمایشگاهی در بهار با دو هنرمند دیگر دارم و امیدوارم بتوانم از این نمایشگاه‌ها برای ساختن آثار آینده‌ام بیاموزم. کار هنر عین جالب‌بودن، بسیار سخت و غیرقابل‌پیش‌بینی است و فکر می‌کنم که نکتهٔ اصلی در ثبات قدم، صبر زیاد و سخت‌کوشی است. ساختن هنر در واقع نوعی ژرف‌اندیشی و عرفان است و هنرمند واقعی در واقع در جست‌وجوی رابطهٔ زیبا و قوی با جهان پیرامون است تا یافته‌هایش را با دیگران تقسیم کند. من سعی می‌کنم شجاع باشم، از اشتباهاتم بیاموزم و ادامه بدهم. در خاتمه می‌خواهم از حمایت خانوادهٔ عزیزم و همیاری ایرانیان ونکوور و خانم سیما غفارزاده برای بازدید نمایشگاه، وقت و حوصلهٔ خواندن آثار و هماهنگی خبری بسیار تشکر کنم.
با سپاس دوباره از وقتی که در اختیار ما قرار دادید، آرزوی موفقیت روزافزون برای شما داریم.
* * * * *
این نمایشگاه در آدرس زیر برگزار می‌شود:
274 East 1st Avenue, Vancouver, BC V5T 1A6
(ورود از درِ کوچهٔ پشتی)
علاقه‌مندان می‌توانند تا ١٩ نوامبر ۲۰۲۳ در روزهای شنبه و یکشنبه از ساعت ۲ تا ۴ بعدازظهر از این نمایشگاه دیدن کنند و برای اطلاعات بیشتر به وب‌سایت www.trappprojects.com مراجعه نمایند.
